آشنایی با بخاری خودرو

بخاری خودرو

با سرد شدن هوا سیستم سرمایشی خودرو جای خود را به سیستم گرمایشی داده و درجه تنظیم حرارت سیستم تهویه خودرو از رنگ آبی به رنگ قرمز تغییر وضعیت می‌دهد. بخاری خودرو انرژی گرمایی را از خود تامین نمی‌کند و گرمایی که از دریچه بخاری اتومبیل وارد اتاق خودرو می‌شود از طریق موتور خودرو تامین می‌شود. استفاده از انرژی گرمایی تولید شده توسط موتور خودرو هیچ استفاده دیگری ندارد و بدون هیچ تاثیری در مصرف خودرو به داخل اتاق فرستاده می‌شود.
اگر به دنبال آشنایی بیشتر با نحوه کارکرد بخاری خودرو، عوامل خرابی و راهکار بهبود عملکرد بخاری خودرو هستید، در این مقاله به طور کامل و جامع به این موضوع می‌پردازیم. بنابراین توصیه می‌کنیم تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

آشنایی با بخاری خودرو
تمامی اتومبیل‌های جدید دارای سیستم سرمایشی ‌(کولر) و سیستم گرمایشی(بخاری) هستند و با ورود به فصل‌های سرد سال درجه تنظیم حرارت سیستم تهویه خودرو توسط رانندگان به روی بخاری خودرو تغییر وضعیت داده می‌شود. انرژی گرمایی که توسط موتور اتومبیل تولید می‌شود از طریق دریچه‌ها به داخل اتاق خودرو هدایت می‌شوند. استفاده از بخاری ماشین هیچ‌گونه مصرف اضافه‌ای را برای خودرو در بر نخواهد داشت و فقط هدایت انرژی گرمایی توسط باتری خودرو از طریق دریچه وارد اتومبیل می‌شود.
بنابراین اگر شما از بخاری خودرو برای گرم کردن فضای اتومبیل استفاده نکنید این انرژی گرمایی تولید شده توسط موتور، بدون هیچ استفاده‌ای هدر می‌رود.

آشنایی با نحوه کار بخاری خودرو
شاید این سوال در ذهن شما باشد که بخاری خودرو چگونه کار می‌کند؟ گرمای موتور چگونه به وجود می‌آید؟ گرمای موتور چگونه به داخل اتاق منتقل می‌شود؟ در پاسخ به این سوالات باید گفت که گرمای موتور که منبع اصلی بخاری اتومبیل به‌شمار می‌آید از طریق آب موتور تامین می‌شود.
همانطور که گفته شد، هیچ‌گونه انرژی اضافی برای بخاری خودرو استفاده نمی‌شود و همین موضوع سبب شده است تا خودروهای قدیمی چون پیکان با وجود نداشتن کولر از سیستم گرمایشی برخوردار هستند. مایع خنک کننده‌ (آب موتور) که در موتور خودرو در جریان است، گرمای موتور را جذب کرده و با گردش در مسیر عبور با لوله‌های رادیاتور برخورد می‌کند و این گرمای آب موتور به دیوارهای رادیاتور منتقل می‌شود.
عمل هدایت گرما به داخل اتاق خودرو از طریق دمنده بخاری‌ انجام می‌شود و انرژی خود را از باتری خودرو تامین می‌کند و با داغ شدن دیواره رادیاتور و راه‌اندازی دمنده، می‌توانید به راحتی تنظیم ورود هوای گرم به داخل اتاق خودرو را در اختیار بگیرید. به طور کلی نحوه کار بخاری خودرو شامل مراحل زیر است:
جذب گرمای موتور توسط آب رادیاتور و داغ شدن دیواره رادیاتور
جریان بخشی از آب رادیاتور در محفظه مخصوص گرمای بخاری
انتقال و هدایت گرما از طریق کانال‌های تعبیه شده با استفاده از دمنده بخاری
اجزاء تشکیل‌دهنده بخاری خودرو
همانطور که گفته شد، سیستم تهویه اتومبیل شامل سیستم سرمایشی و گرمایشی است و بخاری خودرو به عنوان سیستم گرمایی از اجزایی تشکیل شده است که عبارتند از:

پوسته بخاری

رادیاتور خودرو
دریچه تقسیم کننده هوا (دمپر)
اهرم دریچه‌های تقسیم هوا
شیر قطع و وصل آب رادیاتور برای خروج و ورود
بنابراین آسیب به هر یک از این اجزاء تشکیل‌دهنده بخاری سبب اختلال در عملکرد سیستم بخاری خودرو می‌شود و به منظور کارکرد صحیح باید مشکل را عیب‌یابی و برطرف کرد.

عیب یابی بخاری خودرو
برخی از رانندگان هنگام استفاده از بخاری به‌خصوص بخاری پراید و بخاری پژو با کار نکردن سیستم گرمایشی مواجه می‌شوند. عوامل خرابی بخاری خودرو شامل موارد متعددی می‌شود و باید عیب‌یابی انجام شود و مشکل به‌وجود آمده را برطرف کرد تا سیستم بخاری اتومبیل به صورت صحیح کار کند. از دلایل درست کار نکردن بخاری، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تنظیم نبودن درجه حرارت داخل اتاق خودرو (تغییر وضعیت از کولر به بخاری)
وجود مشکل در فن بخاری
در صورتی که سیستم گرمایشی خودرو در سرعت پایین کاملا باد گرم تولید کند ولی برای سرعت‌های بالا باد سرد دمیده شود، می‌توان گفت ترموستات دچار مشکل شده است (در چنین مواقعی آمپر آب در نقطه بسیار پایینی قرار دارد).
در صورتی که بخاری خودرو همواره باد سرد تولید کند، می‌توان گفت لوله رادیاتور بخاری دچار گرفتگی شده است یا واتر پمپ ضعیف شده است. البته وجود هوا در مایع خنک‌کننده موتور (آب موتور) هم می‌تواند یکی از دلایل بروز چنین مشکلی محسوب شود.

راهکارهای بهبود عملکرد بخاری اتومبیل
اگر می‌خواهید بخاری ماشینتان به درستی کار کند باید مراقب عوامل موثر در بروز مشکل باشید. به‌ طور‌کلی به منظور بهبود عملکرد بخاری خودرو می‌توانید به راهکارهای زیر توجه کنید:
•اطمینان از سالم بودن ترموستات خودرو
•بررسی میزان آب موتور قبل از شروع حرکت
•اطمینال از باز بودن لوله‌های گردش آب
•اطمینان از سلامت دمنده یا فن بخاری
•تنظیم صحیح درجه حرارت روی قسمت آبی رنگ
•بستن هوای وارد شده توسط فن در شب قبل (پیش از خاموش کردن خودرو)
•عملکرد بهتر بخاری در حین حرکت خودرو

•و…
این نکته را در نظر داشته باشید که جنس بدنه رادیاتور هم در زمان گرم شدن بخاری بسیار موثر است. جنس بدنه رادیاتور از آلومینیوم در مقایسه با برنج و مس به عنوان رسانای گرمای بهتری به‌شمار می‌آید و در بهبود عملکرد بخاری خودرو موثر خواهد بود.
چقدر زمان لازم است تا بخاری اتاق خودرو را گرم کند؟
اگر سیستم گرمایشی خودرو مشکلی نداشت و به درستی کار کرد، مدتی طول می‌کشد تا گرمای موتور تولید و از طریق دریچه به داخل خودرو منتقل شود. در صورت درست کار کردن ترموستات، آب موتور خودرو پس از گذشت زمان گرم می‌شود و سیستم گرمایشی خودرو عمل می‌کند. مدت زمان لازم برای گرم شدن اتاق برای خودروهای کاربراتوری چیزی در حدود ۱۵ دقیقه و برای خودروهای انژکتور نزدیک به ۳ دقیقه است. بنابراین زمان لازم برای تولید گرمای ایده‌آل در بخاری پراید، بخاری پژو و سایر مدل‌های خودرو به کاربراتوری یا انژکتوری بودن خودرو مرتبط است.

تاثیر ترموستات بر عملکرد بخاری خودرو
همانطور که در بخش قبل اشاره شد، مشکل در ترموستات یکی از مهمترین عوامل خرابی بخاری خودرو محسوب می‌شود. در واقع تغییر مسیر آب موتور و خنک کردن آن را ترموستات انجام می‌دهد. هنگامی که دمای آب موتور از مقدار مجاز بیشتر می‌شود، ترموستات باز شده و شروع به کار می‌کند تا با گردش آب سبب کنترل دمای آن شود. اما اگر ترموستات به صورت دائم باز باشد بنابراین آب هم در گردش دائمی است و موتور خودور فرصتی برای گرم شدن پیدا نمی‌کند. در چنین مواقعی آبی که به رادیاتور وارد می‌شود گرمای کافی برای داغ کردن دیواره رادیاتور را ندارد و قطعا در چنین شرایطی از هوای گرم خبری نیست!
بنابراین اگر می‌خواهید گرمای مناسبی از بخاری ماشین وارد اتاق خودرو شود باید تمام اجزای مرتبط با بخاری را بررسی و عیب‌یابی کنید.